Μαύρος καπνός βγήκε το βράδυ της Τρίτης από την Καπέλα Σιστίνα, όπου αποσύρθηκαν οι 115 καρδινάλιοι εκλέκτορες για να εκλέξουν τον διάδοχο του Βενέδικτου του 16ου, του πρώτου Πάπα εδώ και επτά αιώνες που παραιτείται, κάτι που σημαίνει ότι δεν αναδείχθηκε Ποντίφικας κατά την πρώτη ψηφοφορία. Οι καρδινάλιοι θα συνεχίσουν τις ψηφοφορίες την Τετάρτη μέχρι να βγει λευκός καπνός.
Ιδιαίτερα αυξημένα είναι τα μέτρα ασφαλείας στο Βατικανό, καθώς άρχισε η διαδικασία εκλογής του νέου ποντίφικα. Στους δρόμους που οδηγούν στην πλατεία του Αγίου Πέτρου παρατηρείται ενισχυμένη παρουσία καραμπινιέρων, αστυνομικών και για πρώτη φορά ανδρών της ιταλικής δασικής υπηρεσίας.
Οι καιρικές συνθήκες πάντως δεν ευνοούν την προσέλευση των πιστών, που κατά παράδοση παρακολουθούν την διαδικασία ανάδειξης του προκαθημένου της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας, συγκεντρωμένοι στην πλατεία του Αγίου Πέτρου: αργά το πρωί άρχισε να βρέχει και μετεωρολογικές προβλέψεις κάνουν λόγο για συνεχείς βροχοπτώσεις το επόμενο τριήμερο.
Στις προβλέψεις για τον διάδοχο του πάπα Βενέδικτου, το ισχυρότερο φαβορί φέρεται να είναι ο Ιταλός Άντζελο Σκόλα, αρχιεπίσκοπος του Μιλάνου, ο οποίος σύμφωνα με πληροφορίες έχει καταφέρει ήδη να εξασφαλίσει περίπου 55 ψήφους. Σε σύνολο 115 εκλεκτόρων καρδιναλίων για την εκλογή του ποντίφικα απαιτείται πλειοψηφία δυο τρίτων-77 ψήφοι.
Παράλληλα «ισχυρές υποψηφιότητες» θεωρούνται και αυτές του αρχιεπισκόπου του Σάου Πάουλου της Βραζιλίας, Οντίγιο Σέρερ, αλλά και των δυο βορειοαμερικανών αρχιεπισκόπων Τίμοθι Ντόλαν και Σον Ο' Μάλεϊ. Σχολιαστές εκτιμούν ότι μια εκλογή αμερικανού Πάπα θα μπορούσε να δυσκολέψει τον διαθρησκειακό διάλογο με τους μουσουλμάνους. Ο «επίτιμος ποντίφικας» Βενέδικτος Ιστ' θα παρακολουθήσει την όλη διαδικασία εκλογής του διαδόχου του από την παπική θερινή κατοικία Καστέλ Γκαντόλφο, σε απόσταση 30 χιλιομέτρων από την Ρώμη. Το 58% των καρδινάλιων που συμμετέχουν στο Κογκλάβιο όμως έχει επιλεγεί από τον Γερμανό θεολόγο και μέχρι πριν από δύο εβδομάδες προκαθήμενος της Καθολικής Εκκλησίας. Κάτι που σημαίνει ότι έστω έμμεσα ο Ράτσινγκερ θα κάνει αισθητή την παρουσία του, κατά την όλη διαδικασία εκλογής που ξεκίνησε το απόγευμα στις 16:30 (τοπική ώρα) στο παρεκκλήσι της «Καπέλα Σιστίνα».
Στις 17:30 η πομπή των καρδιναλίων εισήλθε στην Καπέλα Σιστίνα. Εκεί ο κάθε ένας χωριστά ορκίστηκαν στο Ευαγγέλιο "να διαφυλάξουν ως απόλυτο μυστικό ό,τι αφορά άμεσα ή έμμεσα τις ψήφους και την διαδικασία της ψηφοφορίας για την εκλογή του ποντίφικα".
Σύμφωνα με μια αυστηρή και απαράβατη διαδικασία, που χρονολογείται από τον Μεσαίωνα, οι πόρτες έκλεισαν "με κλειδί" (απ'όπου προήλθε και η λέξη κονκλάβιο).
Απολύτως αποκομμένοι από τον υπόλοιπο κόσμο, οι καρδινάλιοι προχώρησαν στην πρώτη ψηφοφορία. Τέσσερις ψηφοφορίες προβλέπονται κάθε μέρα: δύο το πρωί και δύο το απόγευμα.
Σύμφωνα με τους ειδικούς στα θέματα του Βατικανού, το κονκλάβιο θα είναι σύντομο--δύο ως τέσσερις ημέρες το πολύ. Από τους 115 καρδινάλιους που έχρισαν ο πάπας Ιωάννης Παύλος ο 2ος και ο Βενέδικτος ο 16ος, οι δέκα είναι αυτοί που θεωρούνται πιθανοί διάδοχοι του Βενέδικτου.
Από τον Ιταλό Αντζελο Σκόλα ως τον Καναδό Μαρκ Ουελέτ, από τον Βραζιλιάνο Οντίλο Σέρερ ως τον Αυστριακό Γιόζεφ Σένμπορν και από τον Ούγγρο Πέτερ Ερντο και του Αμερικανούς Τίμοθι Ντόλαν και Σον Ο΄Μάλεϊ, όλοι έχουν εμφανείς ομοιότητες με τους μέντορές τους. Είναι συντηρητικοί και διστακτικοί να δεσμευτούν σε κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, τις οποίες επιθυμούν οι πιστοί, ειδικά στη Δύση.
"Με την καθοδήγηση του Αγίου Πνεύματος", οι καρδινάλιοι θα πρέπει να επιλέξουν αυτόν που θα μπορέσει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την κρίση που ξέσπασε μετά το πρόσφατο σκάνδαλο με τις διαρροές στο Βατικανό, τα σκάνδαλο της παιδεραστίας αλλά και την πρόκληση της εκκοσμίκευσης των δυτικών κοινωνιών.
Η διαδικασία εκλογής του 266ου πάπα άρχισε στις 11 Φεβρουαρίου με την αιφνιδιαστική απόφαση του Βενέδικτου του 16ου να παραιτηθεί σε ηλικία 85 ετών. Ο Γερμανός Γιόζεφ Ράτσινγκερ θα είναι ο πρώτος εν ζωή πάπας που θα παρακολουθήσει την εκλογή του διαδόχου του. Από τις 28 Φεβρουαρίου έχει αποσυρθεί στην θερινή παπική κατοικία, στο Καστέλ Γκαντόλφο, περίπου 30 χιλιόμετρα από την Ρώμη.
Πολλοί Ιταλοί θα ήθελαν να δουν έναν δικό τους προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας ύστερα από έναν Πολωνό και έναν Γερμανό. Άλλοι υποστηρίζουν ότι ήρθε η ώρα για έναν πάπα εκτός Ευρώπης, πιθανόν από την Αφρική ή τις ΗΠΑ. Από τους 115 καρδινάλιους που έχρισαν ο πάπας Ιωάννης Παύλος ο 2ος και ο Βενέδικτος ο 16ος, οι δέκα είναι αυτοί που θεωρούνται πιθανοί διάδοχοι του Βενέδικτου.
Από τον Ιταλό 'Αντζελο Σκόλα ως τον Καναδό Μαρκ Ουελέτ, από τον Βραζιλιάνο Οντίλο Σέρερ ως τον Αυστριακό Γιόζεφ Σένμπορν και από τον Ούγγρο Πέτερ Έρντο και του Αμερικανούς Τίμοθι Ντόλαν και Σον Ο΄Μάλεϊ, όλοι έχουν εμφανείς ομοιότητες με τους μέντορές τους. Είναι συντηρητικοί και διστακτικοί να δεσμευτούν σε κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, τις οποίες επιθυμούν οι πιστοί, ειδικά στη Δύση.
Οι επικρατέστεροι διάδοχοι του Γιόζεφ Ράτσινγκερ, που παραιτήθηκε αιφνιδιαστικά, είναι οι εξής:
ΕΥΡΩΠΗ
Αρχιεπίσκοπος του Μιλάνου, Άντζελο Σκόλα, 72 ετών, από την Λομβαρδία. Το όνομά του ακούγεται συχνά. Θεωρείται κοντινός άνθρωπος του Βενέδικτου. Ο Σκόλα θεωρείτο ήδη ικανός για πάπας όταν εξελέγη ο Γιόζεφ Ράτσινγκερ. Οι πιθανότητες εκλογής του τώρα είναι ακόμη μεγαλύτερες. Γιός οδηγού φορτηγού, έχει διδακτορικό στη Φιλοσοφία του Χριστιανισμού και στη Θεολογία. Μία ιταλική εφημερίδα τον αποκάλεσε "εστεμμένο πρίγκιπα του Καθολικισμού".
Πρόσφατα κατήργησε τον λογαριασμό του στο Twitter. Ο ίδιος έχει πει για την Εκκλησία: "Δουλειά μας τώρα θα πρέπει να είναι να βοηθήσουμε τον κόσμο να θυμηθεί τον Θεό. Ο κόσμος υποφέρει από ένα είδος αμνησίας σε σχέση με τον Θεό και πρέπει να τους υπενθυμίσουμε να ξαναξυπνήσουν τον Θεό στις καρδιές τους και στο μυαλό τους". Ίδρυσε την μουσουλμανική-χριστιανική οργάνωση "Όαση".
Καρδινάλιος Άντζελο Μπανιάσκο: ένας ακόμη πιθανός υποψήφιος από την Ιταλία. Ο 70χρονος αρχιεπίσκοπος της Γένοβας,, διορίστηκε από τον πάπα Βενέδικτο πρόεδρος της Ιταλικής Επισκοπικής Συνδιάσκεψης και χειροτονήθηκε καρδινάλιος το 2007.
Καρδινάλιος Πέτερ Έρντο: ο 60χρονος Ούγγρος θεωρείται συντηρητικός. Σπούδασε Κανονικό Δίκαιο στο πανεπιστήμιο Pontifical Lateran της Ρώμης και γρήγορα ανήλθε στην κεφαλή της ουγγρικής εκκλησίας. Ο πάπας Ιωάννης Παύλος ο΄Β τον χειροτόνησε επίσκοπο το 2000 και αρχιεπίσκοπο της Βουδαπέστης-Έστεργκομ το 2002. Το 2003, χειροτονήθηκε καρδινάλιος. Από το 2006 τελεί και πρόεδρος του Συμβουλίου των Διασκέψεων Επισκόπων της Ευρώπης, γεγονός που του ενίσχυσε το διεθνές του προφίλ.
ΑΦΡΙΚΗ
Καρδινάλιος Πίτερ Κόντουο Απία Τουρκσόν: Ο 64χρονος από την Γκάνα είναι προσιτός στο ποίμνιο και έχει φιλικές σχέσεις με τα μίντια. Μιλάει έξι γλώσσες και είναι πρόεδρος από το 2009 του Συμβουλίου του Ποντίφικα για θέματα Ειρήνης και Δικαιοσύνης. Δύσκολο να χαρακτηριστεί είτε συντηρητικός, είτε μεταρρυθμιστής, ο Τουρκσόν έχει αποστασιοποιηθεί από κινήματα τα οποία στηρίζουν τις μειονότητες και τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων. Ο σκεπτικισμός του ως προς το Ισλάμ έχει αυξηθεί ύστερα από τις εκδηλώσεις εξτρεμισμού στην Αφρική. Η εκλογή του θα σήμαινε πως το μέλλον της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας δεν βρίσκεται απαραίτητα στην «λευκή» Ευρώπη, αλλά θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί όλες τις δυνάμεις της ανά τον κόσμο. Ωστόσο υπάρχουν και λόγοι για τους οποίους ο συγκεκριμένος καρδινάλιος δεν θα εκλεγόταν. Αυτοί θα πρέπει να αναζητηθούν στα ζητήματα που απασχολούν την Καθολική Εκκλησία της Ευρώπης σε σχέση με αυτά της Αφρικής. Στη Μαύρη Ήπειρο, στην κορυφή της ατζέντας δεν βρίσκονται ζητήματα σεξουαλικής ηθικής και θεολογικές διαφορές αλλά οι εξορκισμοί, η έξαρση του Ισλάμ καθώς και τα οικονομικά προβλήματα που σχετίζονται με την οικονομική σχέση με την Δύση.
ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ
Αρχιεπίσκοπος του Σάο Πάολο, Οντίλο Πέδρο Σέρερ: Ο γερμανικής καταγωγής Βραζιλιάνος, 65 ετών, είναι ο εκλεκτός των «Ρωμαίων», δηλαδή των καρδιναλίων που παρεπιδημούν στο Βατικανό. Αν εκλεγεί, θα γίνει ο πρώτος πάπας από τη Λατινική Αμερική, όπου ζει το 40% των Καθολικών. Απέναντι στους παιδεραστές δηλώνει «μηδενική ανοχή». Χειροτονήθηκε καρδινάλιος το 2007 κι έχει τη φήμη του ευθύ, συντηρητικού και ιδιαίτερα μορφωμένου. Έχει διδακτορικό στη Θεολογία και θεωρείται εκσυγχρονιστής. Ωστόσο, του προσάπτουν ότι είναι απόμακρος και καθόλου χαρισματικός.
Καρδινάλιος Λεονάρντο Σάντρι από την Αργεντινή: Ο 69χρονος καρδινάλιος είναι πρόεδρος του Συμβουλίου των Ανατολικών Εκκλησιών καθώς ασχολείται με τους Καθολικούς που εφαρμόζουν ανατολικού τύπου τελετουργικά. Έκανε καριέρα ως διπλωμάτης στο Βατικανό κι έχει δεκαετίες εμπειρίας στη Ρώμη. Γεννήθηκε στο Μπουένος Άιρες από ιταλούς μετανάστες γονείς και πήρε το χρίσμα το 1967. Πρώην φοιτητής Θεολογίας και Κανονικού Δικαίου, ο Σάντρι χειροτονήθηκε καρδινάλιος από τον Βενέδικτο το 2007. Χάρη στο διπλωματικό του έργο, βρέθηκε στη Μαδαγασκάρη και στις ΗΠΑ, όπου εκπροσώπησε το Βατικανό στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών. Ο Σάντρι διατηρεί στενή σχέση με τον επί χρόνια γραμματέα του Κράτους του Βατικανού, Αντζελο Σοντάνο, ο οποίος κατηγορήθηκε ότι συγκάλυψε αρκετές υποθέσεις σεξουαλικής βίας από παιδεραστές ιερωμένους του Βατικανού. Η εκλογή του θα σήμαινε πως μαζί με το άνοιγμα που προσπαθεί να κάνει η Ρώμη προς τους Αγγλικανούς, ίσως ήρθε η ώρα να κάνει και το ίδιο και με την Ορθόδοξη Εκκλησία. Βασικός λόγος για να επιλεγεί θα ήταν πως έχει πολλούς συμμάχους με επιρροή και μιλά άπταιστα πέντε γλώσσες. Από την άλλη ίσως να μην επιλεγεί λόγω εσωτερικών διαμαχών. Έχει πει: "Ο ρόλος των γυναικών στον κόσμο έχει ενισχυθεί...Πρέπει να έχουν έναν πολύ πιο σημαντικό ρόλο στη ζωή της Εκκλησίας...ώστε να μπορούν να συμβάλουν στη ζωή της Εκκλησίας σε τόσους πολλούς τομείς που τώρα είναι, εν μέρει, ανοιχτοί μόνο για τους άνδρες.
Όσκαρ Αντρές Ροντρίγκες Μαραντιάγκα από την Ονδούρα: Έγινε μία από τις πιο προβεβλημένες προσωπικότητες της Εκκλησίας στη Λατινική Αμερική από τότε που χειροτονήθηκε καρδινάλιος το 2001. Ο 70χρονος Μαραντιάγκα έχει εργαστεί στην Ονδούρα για τα δικαιώματα των φτωχών και κατά της διαφθοράς, γεγονός που του χάρισε αναγνώριση. Θεωρείται συντηρητικός, παρότι ανοιχτός σε διάλογο. Έχει σπουδάσει Θεολογία στη Ρώμη, Μουσική στο Νιού Τζέρσι και Ψυχολογία στην Αυστρία και μιλάει πέντε γλώσσεις πέραν της μητρικής του ισπανικής.
ΒΟΡΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ
Σον Πάτρικ Ο'Μάλεϊ: Ο 68χρονος αρχιεπίσκοπος Βοστώνης έχει επιδείξει έργο υπέρ των μεταναστών. Χειροτονήθηκε καρδινάλιος το 2006 κι είναι γνωστός για την δριμεία του στάση κατά των σεξουαλικών σκανδάλων στην Εκκλησία πρεσβεύοντας την "μηδενική ανοχή". Είναι ο πρώτος καρδινάλιος που ξεκίνησε δικό του μπλογκ.
Καρδινάλιος Μαρκ Ουελέτ από τον Καναδά: Ο 68χρονος αποφεύγει τα φώτα της δημοσιότητας και θεωρείται συντηρητικός. Χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης από τον Βενέδικτο χάρη στην βαθιά πνευματικότητά του, την ακεραιότητά του και τις πνευματικές του ικανότητες. Ο ίδιος έχει περιγράψει ως "εφιάλτη" το ενδεχόμενο εκλογής του. Ο Ουελέτ προέρχεται από μία πολυμελή οικογένεια στο γαλλόφωνο Κεμπέκ, μιλάει πολλές γλώσσες και είναι λάτρης του χόκεϊ επί πάγου. Έχει ταξιδέψει πολύ και έχει καλή φήμη στην Λατινική Αμερική, ωστόσο θεωρείται μη χαρισματικός. Έχει πει: "Μία γυναίκα που έχει πέσει θύμα βιασμού, χρειάζεται βοήθεια γιατί έχει υποστεί τραυματική εμπειρία. Αλλά αυτό πρέπει να το κάνει με σεβασμό προς το ον που κυοφορεί...Υπάρχει ήδη ένα θύμα. Πρέπει να έχουμε και άλλο;"
Αρχιεπίσκοπος Νέας Υόρκης Τίμοθι Ντόλαν: Θεωρείται συντηρητικός με αίσθηση του χιούμορ και μπορεί να είναι το αουτσάιντερ-πρώτος πάπας από τις ΗΠΑ. Γεννήθηκε το 1950 στο Μισούρι, έχει διδακτορικό στην Ιστορία της Εκκλησίας και ψηφίστηκε από το περιοδικό ΤΙΜΕ ως ένας από τους 100 ανθρώπους με τη μεγαλύτερη επιρροή γα το 2012. Στα μειονεκτήματά του συγκαταλέγεται το γεγονός ότι δεν μιλάει καλά ιταλικά. "Δεν μπορώ να θυμηθώ κάποια στιγμή που να μην ήθελα να γίνω ιερωμένος", είπε κάποτε ο μεγαλύτερος από πέντε παιδιά. Αρχιεπίσκοπος από το 2009, έχει διατελέσει πρόεδρος της Αμερικανικής Διάσκεψης των Καθολικών Επισκόπων από το 2010 και το 2012 χειροτονήθηκε καρδινάλιος. Τάσσεται κατά του γάμου των ομοφυλοφίλων και της άμβλωσης και υπέρ του διαλόγου μεταξύ των θρησκειών.
UPDATE: 13/03/2013 13: 29 μ.μ. Μαύρος ήταν ο καπνός που βγήκε και σήμερα από την καπνοδόχο της Καπέλα Σιστίνα. Κάτι που σημαίνει ότι και οι πρώτες δυο σημερινές ψηφοφορίες για την εκλογή του νέου ποντίφικα ήταν άκαρπες. Περί τις 20:00 σήμερα το βράδυ, πρόκειται να βγει εκ νέου καπνός, μετά την ολοκλήρωση των δυο απογευματινών ψηφοφοριών.
Η πλατεία του Αγίου Πέτρου, όπως και χθες, άρχισε να γεμίζει πιστούς που ελπίζουν να μπορέσουν να δουν σήμερα τον νέο ποντίφικα να εμφανίζεται στον εξώστη του Αγίου Πέτρου.
Οι καρδινάλιοι ξεκίνησαν και πάλι σήμερα το πρωί τη διαδικασία της εκλογής του νέου πάπα με την πρωινή προσευχή που θα τούς δώσει φώτιση κατά την έναρξη της πρώτης πλήρους ημέρας του Κογκλαβίου που περιλαμβάνει τέσσερις ψηφοφορίες. Οι 115 καρδινάλιοι παρακολούθησαν την πρωινή λειτουργία στο παρεκκλήσι του Κογκλάβιου και στη συνέχεια επέστρεψαν στην Καπέλα Σιστίνα για να συμμετάσχουν σε ψηφοφορίες.
Οι πρώτες ατελέσφορες ψήφοι δεν προκάλεσαν έκπληξη, αφού κανένα Κογκλάβιο στη σύγχρονη εποχή δεν έχει εκλέξει πάπα από την πρώτη ημέρα. Τα περισσότερα στοιχήματα ποντάρουν στην Πέμπτη, αν και είναι πιθανόν η διαδικασία να καθυστερήσει, αφού δεν υπάρχουν ξεκάθαρα φαβορί. "Νέος πάπας αύριο", αναγγέλλει ο πρωτοσέλιδος τίτλος της La Stampa.